Maagzweer

Wat is een maagzweer?

Maagzweren zijn wondjes in het slijmvlies van de maag of de twaalfvingerige darm. Ze ontstaan wanneer het beschermende slijm in het slijmvlies verzwakt, waardoor dit slijmvlies wordt blootgesteld aan maagzuur en het enzym pepsine. Op die manier vormt zich een maagzweer.

Wat is de oorzaak van een maagzweer?

De binnenkant van het maagdarmkanaal is bedekt met een slijmlaag die bescherming biedt tegen het bijtende maagzuur. Een maagzweer ontstaat wanneer dit zuur het onderliggende weefsel aantast, wat leidt tot pijnlijke zweren die kunnen bloeden. De vorming van een zweer kan het gevolg zijn van een toename van de hoeveelheid zuur of van het dunner worden van de beschermende slijmlaag.

De meest voorkomende oorzaak van maagzweren is een bacterie genaamd Helicobacter pylori. Deze bacterie leeft in het zure milieu van de binnenbekleding van de maag en het bovenste deel van de twaalfvingerige darm. Ook het gebruik van ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) is een belangrijke oorzaak. Wanneer de zweer zich in het bovenste deel van de dunne darm bevindt, is dit bijna altijd het gevolg van de bacterie. De bacterie komt bij veel mensen voor, maar veroorzaakt slechts bij sommigen een maagzweer. Waarom dat zo is, is nog niet volledig bekend.

Een andere veelvoorkomende oorzaak is langdurig gebruik van bepaalde medicijnen, zoals pijnstillers.

Wat zijn symptomen van maagzweren?

Maagzweren veroorzaken symptomen die sterk kunnen variëren en soms moeilijk te herkennen zijn. De klachten komen vaak in periodes voor en de intensiteit kan gedurende de dag variëren. Veelvoorkomende klachten zijn:

• Buikpijn
• 's Nachts wakker worden door maagpijn
• Zure reflux en brandend maagzuur
• Misselijkheid, soms met braken
• Verlies van eetlust en snel een vol gevoel

In zeldzame gevallen kan een maagzweer verergeren. Ernstigere vormen kunnen leiden tot bloedingen, of in het ergste geval een perforatie van de maagwand. Dit staat bekend als een maagperforatie en veroorzaakt ernstigere symptomen, zoals:

• Bloed braken (zwart of rood van kleur)
• Donker bloed in je ontlasting (zwart of teerachtig)
• Onverklaarbaar gewichtsverlies

Behandeling van maagzweren

Maagzweren moeten worden behandeld om verergering te voorkomen. In de meeste gevallen wordt een medicijn voorgeschreven dat een protonpompremmer wordt genoemd. Dit medicijn vermindert de hoeveelheid zoutzuur in het maagsap, waardoor het minder bijtend is.

Als de oorzaak van de maagzweer de bacterie Helicobacter pylori is, wordt deze behandeld met een combinatie van drie medicijnen: drie soorten antibiotica en een protonpompremmer.

Een gescheurde of bloedende maagzweer vereist dringende ziekenhuiszorg. Dit is een levensbedreigende situatie. Dankzij de ontdekking van Helicobacter pylori en de ontwikkeling van effectieve medicijnen zijn zulke ernstige complicaties tegenwoordig zeldzaam.

Wanneer moet je medische hulp inroepen?

Je moet medische hulp zoeken als je vermoedt dat je een maagzweer hebt. Dit is vooral belangrijk als je ouder bent dan 50 jaar en nieuwe, onverklaarbare symptomen ervaart.

Roep onmiddellijk medische hulp in als je:

• Plotseling hevige buikpijn krijgt
• Bloed braakt (zwart of rood)
• Bloed in je ontlasting ziet (zwart of bloedkleurig)

Wat kun je zelf doen?

Er zijn enkele dingen die je zelf kunt doen om de pijn te verlichten en het risico op het ontwikkelen van maagzweren te verminderen. Hier volgen een aantal tips:

• Stop met roken. Roken verzwakt de beschermende slijmlaag in het maagdarmkanaal.
• Bekijk je medicatie. Vermijd indien mogelijk middelen tegen pijn en koorts uit de NSAID-groep. Kies zo nodig een alternatief pijnstillend middel.

Vroeger werd er vaak dieetadvies gegeven bij maagzweren, maar dat is inmiddels achterhaald. Tegenwoordig geldt de aanbeveling om voedingsmiddelen en dranken die je klachten verergeren, te vermijden. Denk bijvoorbeeld aan:

• Sterk gekruid voedsel
• Gefrituurd voedsel
• Koffie
• Alcohol

Ook het vroegere advies dat stress een oorzaak zou zijn van maagzweren is inmiddels losgelaten.

Hoe kan Doktr je helpen?

Via de Doktr-app spreek je snel met een erkende huisarts via video, zonder afspraak. De huisarts kan je helpen bij het beoordelen van de symptomen, je advies geven en indien nodig een juiste behandeling voorschrijven.

Bij ernstige symptomen van een maagzweer is digitale zorg niet geschikt. In dat geval moet je zo snel mogelijk fysieke medische hulp zoeken.

Krijg snel hulp in de Doktr-app

Veelgestelde vragen

Enkele korte vragen en antwoorden over maagzweren.

• Hoe voelt een maagzweer aan?

  Dat kan van persoon tot persoon verschillen. Het meest voorkomende symptoom is maagpijn, vooral  als je maag leeg is. Deze pijn kan verminderen na het eten of door het nemen van maagzuurremmers. Ook buikpijn die je 's nachts wakker maakt, is een typisch symptoom van een maagzweer. De klachten zijn vaak intermitterend en kunnen gedurende de dag in intensiteit variëren.

Meer lezen

• Aambeien
• Constipatie
• Salmonella