Jeuk
Jeuk, ook wel pruritus genoemd, kan om verschillende redenen en op diverse plekken op het lichaam voorkomen. De huid kan er normaal uitzien, maar ook hobbelig of schilferig zijn, afhankelijk van de oorzaak. Ernstige jeuk kan erg hinderlijk zijn en het dagelijkse leven beïnvloeden.
- Medisch gevalideerd door een huisarts
Wat zijn de oorzaken van jeuk?
Jeuk is een normale reactie op huidirritatie. De huid is erg gevoelig, en zelfs een fladderend haartje of een kriebelend waslabel kan de hersenen een signaal geven dat er iets jeukt.
Jeuk is een onaangenaam gevoel dat gepaard gaat met een constante stroom van dergelijke signalen, waarbij de reflexmatige reactie is om te krabben. Het is een veelvoorkomend symptoom van bijvoorbeeld een droge huid, huidziekten, insectenbeten, allergische reacties en soms zelfs aandoeningen van inwendige organen.
Wanneer jeuk het gevolg is van een huidziekte, gaan er vaak andere huidveranderingen mee gepaard, zoals bultjes, blaasjes, rode vlekken, schilfers, uitslag of kleurverschillen. Jeuk zonder zichtbare huidafwijkingen kan wijzen op een onderliggende aandoening van de inwendige organen. Door krabben kunnen er echter wel huidafwijkingen ontstaan, zoals korstjes.
Er zijn veel mogelijke oorzaken van jeuk. Hieronder volgen enkele voorbeelden per lichaamsdeel:
Advies bij jeuk
Heb je last van jeuk? Spreek snel online met een huisarts via de Doktr-app. Zonder afspraak.
Jeuk in het genitale gebied
Jeuk ter hoogte van de genitaliën kan verschillende oorzaken hebben. Als er geen duidelijke oorzaak is, is het verstandig om medische hulp te zoeken. Veelvoorkomende oorzaken van vaginale jeuk bij vrouwen zijn schimmelinfecties en droge slijmvliezen, vooral na de menopauze. Daarnaast kan jeuk in het genitale gebied ook veroorzaakt worden door factoren, zoals krabben, aambeien, genitale wratten, psoriasis, eczeem, schurft, aarsmaden (wormpjes) of de huidziekte lichen sclerosus.
Anale jeuk
Anale jeuk kan verschillende oorzaken hebben, waaronder eczeem, schimmelinfecties, parasitaire infecties zoals aarsmaden, psoriasis, aambeien of overmatig krabben.
Jeuk aan de hoofdhuid
Bij schoolkinderen (of anderen in hun omgeving) kan jeuk aan de hoofdhuid worden veroorzaakt door hoofdluis. Bij volwassenen komt jeuk aan de hoofdhuid vaak door roos of eczeem. Ook psoriasis op de hoofdhuid is een veelvoorkomende oorzaak. Een minder gebruikelijke oorzaak is ringworm, een schimmelinfectie die naast jeuk ook haarloze plekken veroorzaakt.
Jeuk in de oren
Jeuk in de oren is vaak het gevolg van gehoorgangeczeem. Soms is er sprake van een otitis externa (een ontsteking van de gehoorgang), die naast jeuk ook andere symptomen kan veroorzaken, zoals pijn en vocht dat uit het oor loopt. Jeuk in de oren kan ook worden veroorzaakt door overmatig oorsmeer, veelvuldig peuteren in de oren, eczeem of een reactie op oordoppen.
Jeuk onder de voeten
Jeuk onder de voeten komt vaak voor bij voetschimmel, maar kan ook het gevolg zijn van eczeem of schurft.
Jeuk tijdens de zwangerschap
Zwangerschapsjeuk is een veel voorkomende klacht die kan worden veroorzaakt door huidveranderingen, huidziekten of veranderingen in de inwendige organen als gevolg van de zwangerschap.
Jeuk over het hele lichaam
Jeuk over het hele lichaam kan te wijten zijn aan een droge huid, maar ook aan schurft of andere voor de hand liggende aandoeningen, zoals waterpokken, eczeem of psoriasis. Het kan ook een symptoom zij van andere, minder voor de hand liggende ziekten, zoals diabetes, leveraandoeningen, nieraandoeningen of bloedaandoeningen. Ook bepaalde medicijnen, zoals sommige antibiotica, kunnen jeuk als bijwerking hebben.
Welke ziektes veroorzaken jeuk?
Jeuk is een veelvoorkomend probleem bij uiteenlopende ziekten en aandoeningen. Hieronder een overzicht van mogelijke oorzaken:
- Allergieën
- Gordelroos
- Eczeem
- Voetschimmel
- Wespen- en bijensteken
- Aambeien
- Vlooienbeten
- Luizen
- Muggenbeten
- Netelroos
- Psoriasis
- Ringworm
- Schurft
- Haakworminfectie
- Schimmelinfectie in de genitaliën
- Droge huid
- Waterpokken
Behandeling van jeuk
De behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak. Om jeuk te verlichten, is het belangrijk om uitdroging van de huid te voorkomen. Gebruik zeep en water met mate en hydrateer de huid regelmatig met een verzachtende crème. Draag zachte, ademende kleding zonder irriterende delen of naden.
Wanneer moet je medische hulp inroepen?
Neem contact op met een arts in de volgende gevallen:
- Als de jeuk aanhoudt en je de oorzaak niet kent.
- Als de jeuk zo ernstig is dat het je dagelijkse leven beïnvloedt.
Hoe kan Doktr je helpen?
Via de Doktr-app spreek je snel en zonder afspraak met een erkende huisarts via video. De huisarts kan je helpen bij het beoordelen van de symptomen en je advies geven. Indien nodig word je doorverwezen voor verder onderzoek.
Krijg snel hulp in de Doktr-app
Meer lezen
Doktr is geen spoeddienst
De huisartsen via de Doktr-app kunnen alleen hulp bieden bij primaire medische of psychologische vragen die geen spoedeisende hulp of ziekenhuisopname vereisen. Indien je een dringende ziekenhuisopname nodig hebt, bel dan naar 112.